در صنایع مختلف از جمله کارخانه‌ها، سوله‌ها، صنایع فولاد، خودروسازی، و انبارهای بزرگ، جرثقیل سقفی یکی از اصلی‌ترین تجهیزات برای جابجایی بارهای سنگین محسوب می‌شود. اما شاید یکی از مهم‌ترین سوال‌هایی که ذهن مدیران صنعتی، مهندسان یا خریداران را درگیر کند این باشد که قیمت جرثقیل چقدر است؟
در این مقاله قصد داریم به بررسی عواملی بپردازیم که بر قیمت انواع جرثقیل – به‌خصوص جرثقیل سقفی دو پل – تأثیرگذار هستند. همچنین به نقش تجهیزات جانبی مانند تاو (Towing Eye) در افزایش کیفیت و قیمت نهایی جرثقیل نیز خواهیم پرداخت.
انواع جرثقیل و تفاوت قیمتی آن‌ها
برای تعیین قیمت جرثقیل، ابتدا باید نوع آن مشخص شود. جرثقیل‌ها انواع مختلفی دارند:
جرثقیل سقفی تک پل
جرثقیل سقفی دو پل
جرثقیل دروازه‌ای
جرثقیل بازویی
جرثقیل موبایلی
در این میان، جرثقیل سقفی دو پل معمولاً از سایر انواع جرثقیل سقفی گران‌تر است. علت این موضوع، ساختار فنی پیچیده‌تر، قدرت بیشتر، و ظرفیت باربری بالاتر آن است.
جرثقیل سقفی دو پل چیست؟
جرثقیل سقفی دو پل از دو تیر اصلی یا پل تشکیل شده است که روی آن کالسکه (Trolley) و وینچ (Hoist) نصب می‌شود. این نوع جرثقیل برای جابجایی بارهای سنگین‌تر در محیط‌های صنعتی با دهانه‌های وسیع بسیار مناسب است.
مزایای جرثقیل سقفی دو پل:
ظرفیت بالاتر نسبت به جرثقیل تک پل (گاهی تا 100 تن یا بیشتر)
پایداری و استحکام بیشتر
قابلیت نصب تاو، ابزار دقیق، و سایر تجهیزات جانبی
پوشش کامل‌تر فضای کاری
اما با تمام این مزایا، باید در نظر داشت که قیمت این نوع جرثقیل نیز بالاتر است.
عوامل مؤثر بر قیمت جرثقیل سقفی دو پل
1. ظرفیت جرثقیل (تن)
ظرفیت باربری جرثقیل مهم‌ترین فاکتور در تعیین قیمت است. جرثقیل‌های 5 تنی نسبت به جرثقیل‌های 20 تنی یا 50 تنی قیمت بسیار کمتری دارند. همچنین با افزایش ظرفیت، نیاز به استفاده از فولاد مقاوم‌تر، موتورهای قوی‌تر و ساختار پیچیده‌تر بیشتر می‌شود.
2. طول دهانه و ارتفاع بالابری
دهانه (فاصله بین دو ریل سقفی) و ارتفاع بالابری نیز بر قیمت نهایی تاثیر می‌گذارد. هرچه فضای کاری بزرگ‌تر باشد، نیاز به تیرهای بلندتر، وینچ قوی‌تر و کابل‌های بلندتر است که همگی هزینه را بالا می‌برند.
3. تجهیزات جانبی مانند تاو
تاو (Towing Eye) یکی از قطعات مکمل و مهم در سیستم قلاب و بارگیری است. تاو وظیفه اتصال ایمن بین قلاب و بار را دارد و در جرثقیل‌های سقفی مخصوصاً دو پل کاربرد زیادی دارد. وجود تاوهای باکیفیت و استاندارد که معمولاً از فولاد آلیاژی ساخته می‌شوند، می‌تواند باعث افزایش ایمنی و در نتیجه افزایش هزینه تمام‌شده دستگاه شود.
4. نوع کنترل جرثقیل
کنترل دستی، ریموت کنترل وایرلس یا سیستم PLC از جمله گزینه‌هایی هستند که برای کنترل جرثقیل می‌توان انتخاب کرد. مدل‌هایی با ریموت کنترل یا کنترل هوشمند، گران‌تر هستند.
5. برند و کشور سازنده
برندهای مطرح اروپایی مانند Demag، Konecranes یا ABUS قیمتی بسیار بالاتر از برندهای چینی یا ایرانی دارند. با این حال، برندهای داخلی نیز امروزه کیفیت مناسبی ارائه می‌دهند و از نظر قیمتی اقتصادی‌تر هستند.
6. نوع مونتاژ و خدمات پس از فروش
اگر جرثقیل به‌صورت مونتاژ شده و نصب‌شده تحویل داده شود، هزینه نهایی بیشتر می‌شود. اما این گزینه برای کارخانه‌هایی که تخصص فنی ندارند، امن‌تر است. همچنین خدمات پس از فروش و گارانتی معتبر نیز معمولاً در قیمت نهایی لحاظ می‌شود.
آیا جرثقیل با تاو گران‌تر است؟
در پاسخ باید گفت: بله. اما این افزایش هزینه به‌خاطر افزایش ایمنی و کارایی بسیار به‌صرفه است. تجهیز جرثقیل به تاو استاندارد، احتمال سایش قلاب، پارگی اسلینگ یا سقوط بار را به‌شدت کاهش می‌دهد.
همچنین تاوهای قابل چرخش یا مجهز به سیستم قفل ایمنی نیز هزینه بیشتری دارند اما برای جرثقیل‌های دو پل در کاربری‌های حساس (مثل فولاد، پتروشیمی یا ماشین‌سازی) انتخابی حرفه‌ای محسوب می‌شوند.
جمع‌بندی
در پاسخ به سوال «قیمت جرثقیل چقدر است؟» باید گفت که عوامل متعددی مانند نوع جرثقیل، ظرفیت، دهانه، تجهیزات جانبی (مثل تاو)، برند، نوع کنترل و خدمات پس از فروش، همگی نقش مهمی در قیمت نهایی دارند.
اگر به دنبال خرید جرثقیل سقفی دو پل هستید، توصیه می‌شود ابتدا نیازهای پروژه خود را به‌طور کامل بررسی کنید، سپس از چند تأمین‌کننده معتبر پیش‌فاکتور بگیرید و حتماً کیفیت تجهیزات جانبی مانند تاو و قلاب‌ها را نیز در نظر بگیرید.
در نهایت، انتخاب جرثقیل باکیفیت شاید هزینه اولیه بیشتری داشته باشد، اما در بلندمدت از نظر ایمنی، کاهش خرابی و افزایش بهره‌وری، کاملاً مقرون‌به‌صرفه خواهد بود.
