آشنا به انواع رزین و کاربردهای رزین

رزین چیست؟ رزین در لغت به معنای صمغ است، بنابراین به برخی از پلیمرهایی که از نظر غلظت و ویسکوزیته شبیه صمغ های طبیعی هستند، رزین می گویند.

به طور طبیعی صمغ درخت پس از خروج از تنه درخت سفت شده و خشک می شود. و رنگ آن بسته به بافت و نوع درخت آن متفاوت است وجود این صمغ بر روی بدنه درخت به دلیل بوی تند از نزدیک شدن حشرات جلوگیری می کند. در گذشته از این ماده برای ساخت چسب های دست ساز و بستن سوراخ قایق ها، جلا دادن بدنه ها، تولید لاک، مرکب، عطر و لگام استفاده می شد.

رنگ و ظاهر صمغ های طبیعی شفاف تا قهوه ای است و میزان رطوبت و سختی آن متفاوت است. برخی از رزین های طبیعی حاوی هپتان هستند که ماده ای قابل اشتعال و انفجاری است.

کهربا معروف ترین رزین طبیعی است که از سخت شدن صمغ گیاهی به دست می آید. از این ترکیب که طلایی یا آبی زغالی است برای ساخت وسایل تزئینی استفاده می شود.

انواع رزین

این مواد به دو دسته رزین های طبیعی و رزین های مصنوعی تقسیم می شوند. رزین طبیعی یا صمغ الهام بخش بشر برای تولید رزین های مصنوعی بوده است. برای تولید رزین مصنوعی، از مواد شیمیایی مختلفی در تولید این مواد استفاده می شود، مانند اسید استئاریک، اسید فوماریک، گلیسیرین، اسید فتالیک، اسید مالئیک اکریلیک، اسیدهای تک کاره یا دو عملکردی، الکل های تک کاره یا چند کاره مانند: تک و دی اتیلن. گلیکول و سایر مواد شیمیایی.

رزین های مصنوعی با توجه به مواد مختلفی که در ترکیب آنها استفاده می شود بسیار متفاوت است. این مواد دارای ترکیب کنترل شده و خواص نهایی هستند.

انواع رزین

انواع رزین در سیماب رزین شامل ترموست، ترموپلاستیک، اپوکسی و پلی استر می باشد که در ادامه به معرفی هر یک می پردازیم.

ترموکوپل

ترموست یا ترموست گروهی از پلیمرها هستند که در حضور گرما توسط یک واکنش شیمیایی به هم متصل می شوند که باعث افزایش میانگین وزن مولکولی و ایجاد حالت جامد می شود. اینها پلیمرهایی با خاصیت ترموست هستند که به صورت مایع در بازار به فروش می رسند. هنگام استفاده از این محدوده، از ترکیب دیگری به نام هاردنر استفاده می شود که با ترکیب رزین و هاردنر در یک نسبت مشخص، سخت می شود. در این دسته، عوامل فعالی در ساختار شیمیایی وجود دارند که ساختار شبکه ای سه بعدی را تشکیل می دهند.

محدوده دما شامل انواع مختلفی مانند آلکید، پلی استر غیر اشباع، اپوکسی، فنل فرمالدئید، اوره فرمالدئید، اکریلیک استر و وینیل است.

ترموپلاستیک

ترموپلاستیک ها یا ترموپلاستیک ها پلیمرهایی هستند که با افزایش دما بدون تغییر شیمیایی ذوب می شوند. پلیمرهای ترموپلاستیک توانایی ذوب و انجماد مکرر را دارند و می توانند در معرض چرخه های ذوب و انجماد مداوم قرار گیرند، بنابراین این مواد می توانند بازیافت شوند.

این گروه شامل رزین پلی کربنات و پلی متیل متاکریلات می باشد. با بررسی خواص پلیمرهای ترموست و ترموپلاستیک می توان به مزایا و معایب این پلیمرها اشاره کرد.

از نظر مقاومت در برابر دما و فشار بالا، ترموپلاستیک ها از ترموپلاستیک ها پیشی می گیرند و مقاومت حرارتی و شیمیایی خوبی دارند و همچنین مقاومت بهتری در برابر خزش و آرامش استرس دارند. با این حال، آنها استرس شکستگی کم و مقاومت در برابر ضربه کم دارند.

از نظر وزن مولکولی، ترموستات ها وزن مولکولی پایین و ویسکوزیته پایینی دارند و ظاهر آن ها به صورت مایع است و برای تبدیل این مواد به ساختار جامد از رادیکال های آزاد استفاده می شود.

رزین پلی استر

به صورت مایعی است که به نسبت معینی با سفت کننده مخلوط می شود و به زمان خاصی برای خشک شدن نیاز دارد و بر خلاف اپوکسی استفاده از فر ضروری است. برای کاهش زمان خشک شدن این رزین از کاتالیزور mevanase استفاده شد. در مقایسه با رزین و هاردنر استفاده شده، کیفیت و ماندگاری محصول و رنگ آن موثر است. این ماده بادوام است و برای ساخت مجسمه و سنگ مصنوعی استفاده می شود. بخارات رزین پلی استر سمی هستند و استنشاق آن می تواند باعث مسمومیت شود، بنابراین رعایت نکات ایمنی هنگام کار با آنها بسیار مهم است. این رزین‌ها نسبت به اپوکسی‌ها ارزان‌تر هستند و به مقدار زیاد در بازار موجود هستند.

رزین اپوکسی

رزین پلی استر و اپوکسی اغلب مصارف هنری دارند و به دلیل غیر سمی بودن و قابل استفاده در هر فضایی برای ایجاد اشیا و تزئینات زیبا استفاده می شوند. یکی از نگرانی های اصلی هنگام ساخت ابزار هنری با این رزین سختی آن است. این نگرانی را می توان با استفاده دقیق از نسبت صحیح رزین و سخت کننده برطرف کرد.

مواد مورد نیاز

سایه

می توان آن را قبل از قالب گیری و در حالی که هنوز به صورت مایع است با انواع رنگ های پودری، رزین یا خمیر رنگ آمیزی کرد. چندین فرمت برای این کار وجود دارد. وی از قالب های هاب مورد استفاده در قالب های پلاستیکی، قالب های سیلیکونی، قالب های لاتکس، قالب های پلاستیکی، قالب های خانگی و ... نام برد.

قالب ها

قالب های سیلیکونی بسیار انعطاف پذیر هستند و برای ایجاد و ساخت اجسام سه بعدی استفاده می شوند. بسیاری از آویزهای تزئینی، دستبندهای تزئینی و غیره با استفاده از این قالب ساخته می شوند.

هنگام استفاده از قالب‌های لاتکس، توجه به این نکته ضروری است که برخی از رزین‌ها به سخت‌کننده بیشتری در این قالب‌ها نیاز دارند. در این قالب ها از مایع ظرفشویی به عنوان عامل رهاسازی استفاده می شود.

علاوه بر قالب های سیلیکونی و لاتکس، ظروف پلاستیکی، سینی های یخ، ظروف کوچک و غیره. می تواند به عنوان فرم های خانگی استفاده شود.

روان کننده

یکی دیگر از مواردی که در ساخت اجسام رزینی استفاده می شود روان کننده است: قالب های نرم و منعطف نیازی به روان کننده هایی مانند سیلیکون ندارند، بلکه باید از روان کننده ای استفاده کرد که به جدا شدن رزین از قالب کمک کند. روغن های پخت و پز به عنوان روان کننده خوبی استفاده می شوند و با پاشیدن روی قالب می توان از آنها به عنوان روان کننده استفاده کرد.

نتیجه

رزین ها ترکیباتی هستند که به دو صورت طبیعی و مصنوعی وجود دارند. به این آدامس طبیعی نیز می گویند. انواع مختلفی وجود دارد که از رزین های اپوکسی و پلی استر در تهیه و تولید آثار تزئینی استفاده می شود. برای کار با این محصولات قابلیت استفاده از ابزارهایی مانند رنگ، قالب، سخت کننده و روان کننده. و می توان از آن برای تولید محصولاتی با مصارف مختلف استفاده کرد